Botdichtheidsmeting: waarom en voor wie?
Botbreuken bij mensen ouder dan 50 jaar zijn vaak het gevolg van te weinig bot (osteoporose). Osteoporose is een aandoening waardoor de botten dunner en zwakker worden en gemakkelijk kunnen breken. Als we osteoporose tijdig behandelen, neemt de kans op nieuwe botbreuken af. Als we osteoporose niet behandelen dan kunnen bij relatief kleine ongevallen snel botbreuken ontstaan.
Osteoporose meten en behandelen
Het is dus belangrijk tijdig te weten of iemand osteoporose heeft. Dat kan door de botdichtheid te meten met behulp van een röntgenapparaat. Osteoporose komt vooral voor bij vrouwen boven de vijftig (na de menopauze), maar ook bij mannen van vijftig jaar en ouder is het niet uitzonderlijk. Heeft iemand osteoporose dan kan dat eenvoudig worden behandeld. ZorgSaam Ziekenhuis volgt de aanbeveling van het Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg om metingen te verrichten bij mensen die na hun vijftigste jaar een botbreuk hebben gehad. Daarom nodigt ZorgSaam Ziekenhuis alle patiënten uit op wie dat van toepassing is om een botdichtheidsmeting te laten verrichten.
Werkwijze
Alle patiënten van 50 jaar en ouder die zich op de eerste hulp melden met een botbreuk of die in het ziekenhuis of op de polikliniek worden behandeld vanwege een recente botbreuk, komen in aanmerking. Ze ontvangen een vragenlijst over risicofactoren voor osteoporose. Zodra de vragenlijst is ingevuld en opgestuurd en de botdichtheidsmeting heeft plaatsgevonden, volgt een uitnodiging om naar de fractuur- en osteoporosepolikliniek te komen. Tijdens dit spreekuur bespreken we met u de uitslag van de meting en de risicofactoren. Ook is er gelegenheid tot stellen van vragen. We stellen uw huisarts op de hoogte van de uitslagen en eventuele behandeling.
De botdichtheidsmeting
We doen de botdichtheidsmeting met behulp van een speciaal röntgenapparaat (dual x-ray absorptiometry). Hiermee is het mogelijk het kalkgehalte van de heup en/of wervels vast te stellen. De straling die bij dit röntgenonderzoek vrijkomt is buitengewoon gering, minder dan bij een röntgenfoto. Daarnaast doen we nog een aanvullende botmeting van de wervelkolom. Hiermee bepalen we of de vorm van de wervels intact is of dat er wervels zijn ingezakt ten gevolge van osteoporose. De beide metingen duren samen ongeveer 30 minuten. We declareren de kosten zoals gebruikelijk bij uw ziektekostenverzekering. Houdt u hierbij wel rekening met uw eigen risico.
Wat betekent de uitslag?
Bij een botdichtheid die lager is dan een bepaalde waarde (t-score lager dan -2.5) stellen we de diagnose osteoporose. Behandeling van osteoporose is zinvol na een botbreuk bij lage botdichtheid. Behandeling is vooral belangrijk wanneer meer risicofactoren aanwezig zijn, zoals een laag lichaamsgewicht, osteoporose in de familie en gebruik van bijnierschors- hormonen (corticosteroïden). Hierin volgt ZorgSaam Ziekenhuis de richtlijn van het Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg. Behandeling is mogelijk met onder andere calcium en vitamine D, hormoonpreparaten en bisfosfonaten (niet-hormonale stoffen die de afbraak van botweefsel remmen).
Praktisch…
Na uw botbreuk krijgt u bericht thuisgestuurd. Het is ook mogelijk dat wij u hierover benaderen op de spoedeisende hulp. U vult een vragenlijst in naar risicofactoren voor osteoporose en stuurt deze terug in de bijgevoegde antwoordenvelop. Vervolgens komt u twee keer naar ZorgSaam Ziekenhuis: de eerste keer voor de botdichtheidsmeting en naar het osteoporose spreekuur waar de dokter de uitslagen met u bespreekt.
Mw. dr. S. Jakobsdottir, internist-endocrinoloog telefoon: 0115-688202 (kies 2,2)
Mw. drs. I.C. van Nieuwpoort, internist-endocrinoloog telefoon: 0115-688202 (kies 2,2)
Oktober 2023
