U heeft een verhoogd risico op het ontwikkelen van een delier. In deze folder leggen we u uit wat een delier is en wat u kunt doen om een delier te voorkomen.
Delier
Een delier is een verwardheid die acuut ontstaat. Het delier wordt veroorzaakt door een onderliggend probleem. Belangrijk bij een delier is dat de oorzaak wordt achterhaald en behandeld. De verwardheid is in principe tijdelijk en verbleekt als de oorzaak behandeld wordt. Een delier is soms lastig te herkennen. Het ontstaat vaak vrij plotseling (in enkele uren tot dagen). Per moment van de dag kunnen de verschijnselen wisselen. Vaak zijn de verschijnselen het hevigst in de avond en nacht.
Verschijnselen
Er zijn verschillende vormen van een delier. Problemen met het behouden van de aandacht staan op de voorgrond. Mensen met een delier kunnen last hebben van “actieve” verschijnselen zoals onrust, plukken aan lakens of slangetjes, hallucinaties en stemmingswisselingen. Mensen kunnen ook last hebben van concentratiestoornissen, geheugenproblemen, taalproblemen, desoriëntatie en/of slaapstoornissen. Soms hebben mensen juist apathische verschijnselen en lijkt het alsof ze “moe” zijn. Je ziet dan teruggetrokkenheid, apathie, wegzakken in een gesprek, niet aanwezig zijn en veel slapen overdag.
Oorzaken
Een delier kan vele oorzaken hebben. Soms is de onderliggende oorzaak lastig te achterhalen. Oorzaken van een delier kunnen onder andere zijn een infectie, operatie, pijn, obstipatie, aandoeningen van hart of longen, hersenletsel, vitaminetekort, urineretentie (niet voldoende kunnen uitplassen waardoor de blaas te vol is), bepaalde geneesmiddelen, alcohol, beperkt zicht en gehoor, stress, angst en/of slaaptekort. Mensen die ouder zijn dan 60 jaar en mensen met geheugenproblemen hebben een hoger risico op het krijgen van een delier.
Wanneer een verhoogd risico op een delier?
Een delier kan op elke leeftijd voorkomen maar niet iedereen loopt evenveel kans op het ontwikkelen van een delier. U heeft een groter risico op een delier als u:
- Eerder een delier heeft gehad;
- Al langer bestaande geheugenproblemen of dementie heeft;
- 24 uur voor opname hulp nodig had bij het wassen en aankleden;
- Problemen heeft met uw zicht of gehoor;
- Alcohol drinkt, rookt of drugs gebruikt.
Wat kunt u doen om een delier te voorkomen?
- Meld aan uw behandelend specialist dat u eerder een delier of een periode van verwardheid heeft doorgemaakt;
- Meld langer bestaande geheugenproblemen aan uw behandelend specialist;
- Neem tijdens de opname uw gehoorapparaten (inclusief nieuwe batterijen), bril en/of andere hulpmiddelen mee, zoals rollator of stok;
- Neem een aantal vertrouwde spullen van thuis mee. Bijvoorbeeld uw horloge, kalender, klokje, foto’s, tijdschrift/boek, muziek, eigen kussen;
- Neem voldoende kleding mee die u normaal gesproken overdag ook draagt;
- Wijs een contactpersoon aan die in staat is om u te komen bezoeken in het ziekenhuis indien u verward bent;
- Bespreek wie u vertegenwoordigt als u zelf hiertoe niet in staat bent tijdens de periode van verwardheid;
- Zorg voor een goed dag/nachtritme;
- Voor uw naasten geldt: meld veranderd gedrag bij de verpleegkundige van de afdeling.
Rooming-in
Soms kan het zinvol zijn om tijdens de opname rooming-in toe te passen. Dit houdt in dat een familielid of naaste buiten bezoektijden en soms ook ‘s nachts aanwezig is bij u.
Wat doen we om een delier te voorkomen?
Uw behandelteam houdt u tijdens de opname in het oog en signaleert tijdig eventuele verschijnselen van een delier. De verpleegkundige zal een aantal keer per dag een observatielijst invullen en evalueren met de behandelend arts. Ook zal de verpleegkundige ervoor zorgen dat u tijdens de opname genoeg drinkt, voldoende pijnmedicatie krijgt en dat de ontlasting goed op gang is. Tevens streven we naar een goed dag-/nachtritme waarbij inspanning en rust elkaar overdag voldoende afwisselen.
Krijgt u ondanks alle voorzorgsmaatregelen toch een delier, dan bieden we een behandeling op maat, al dan niet met medicijnen. Dit wordt meestal in samenspraak gedaan met het consultatieteam geriatrie of psychiatrie.
Tot slot
Heeft u na het lezen van deze informatie nog vragen of wilt u meer weten, stel uw vragen dan aan de verpleegkundige van de afdeling.
November 2021
