Een stoma stom?
Begeleiding van de stomapoli helpt een hoop!
De stomapoli heeft de afgelopen tijd niet stilgestaan. Machteld Heerspink en Sandra Knol bemannen de stomapoli en zijn ontzettend blij met de verbeterde bereikbaarheid. Samen willen ze de stomadrager zo goed mogelijk helpen. En het is fijn dat dat met zijn tweeën kan. Want samen kun je sparren, overleggen en je kunt elkaar corrigeren. Samen weet én zie je nou eenmaal meer.
Wat is een stoma?
Een stoma is een kunstmatige uitgang voor ontlasting en/of urine. Het is een opening van de darm of de urinewegen in de huid op de buik. Een stoma moet worden aangelegd wanneer de ontlasting en/of urine het lichaam niet langs de natuurlijke weg kan verlaten. Een urinestoma heb je voor de rest van je leven aangezien de blaas wordt verwijderd. Een stoma voor ontlasting kan blijvend, maar ook tijdelijk zijn. Een stoma operatie is vaak gepland, maar het kan ook een spoedsituatie zijn, waar tijdens de darmoperatie blijkt dat alleen een stoma een optie is. In 2024 waren er 50 nieuwe stomadragers. Ongeveer de helft daarvan kreeg een blijvend stoma. Als je een stoma krijgt, verandert er veel. Daarom is goede begeleiding heel belangrijk.
Wat doen de stomaverpleegkundigen?
Machteld: “Bij geplande stoma operaties doen wij de pre-operatieve gesprekken, de nazorg en de controle. Voorafgaand aan het plaatsen van een stoma hebben we een uitgebreid gesprek waarin we verpleegkundige informatie over de operatie geven. We vertellen wat een stoma inhoudt en hoe de patiënt deze verzorgt.” Sandra vult aan: “Ook doen wij de plaatsbepaling van de stoma. Dat gaat helemaal in afstemming met de patiënt. Het is namelijk van veel zaken afhankelijk. Hoe leef je, welk werk doe je, waar heb je buikplooien als je zit of wat zijn je hobby’s? Speel je bijvoorbeeld saxofoon, dan is het niet handig als die tegen het stomazakje aanzit. Dat zijn allemaal zaken waar we rekening mee houden. Soms komen we tot 4 plaatsbepalingen. Uiteraard werken we hierin nauw samen met de chirurg.”
Stomaverpleegkundigen Machteld (l) en Sandra
Als een stoma niet gepland is
Sandra: “We proberen het aantal stoma’s tot een minimum te beperken. Binnen ZorgSaam wordt er gewerkt met het ERAS programma voor darmoperaties. Dat is gericht op een versneld herstel na de operatie. Hiervoor is het belangrijk dat patiënten een goede conditie hebben. Want een goede conditie vermindert het risico op het plaatsen van een stoma tijdens een darmoperatie. Dat betekent gezond eten, voldoende bewegen en niet roken.” Machteld: “En binnenkort komt daar een digitale vernieuwing bij. Dan werken we voor darmchirurgie-patiënten met een app die erop is gericht om nog sneller naar huis te kunnen.”
Aandacht voor de patiënt én andere zorgverleners
Machteld: “Naast ons werk voor de patiënt, hebben we contact met de fabrikanten en zijn we een vraagbaak voor de verpleegkundigen in het ziekenhuis. We geven ook bijscholing aan thuiszorgverpleegkundigen en -verzorgenden in heel Zeeuws-Vlaanderen. We vertellen hen waar ze op moeten letten bij cliënten met een stoma. Ze kunnen altijd een foto sturen bij problemen. Zo kunnen we ook op afstand hulp bieden.” Wij geven patiënten alle aandacht en informatie die ze nodig hebben. We stellen ze op het gemak, we luisteren en we begeleiden niet alleen de patiënt, maar ook de familie. Want een stoma heb je niet alleen.”
Bereikbaarheid
De stomaverpleegkundigen zijn iedere maandag, woensdag en vrijdag van 08:30 – 15:00 uur bereikbaar. Buiten die uren kunt u altijd per e-mail contact opnemen of de voicemail inspreken. De eerstvolgende werkdag wordt uw vraag beantwoord.